Nederlandse student werkstuk in Oekraïense geschiedenis – 4

Wij publiceren op onze site, samen met de site www.newsua.nl een groot werkstuk van de Nederlandse student Matthijs van der Stoep dat gaat over de Oekraïense geschiedenis en dat loopt van af het vroege begin tot de val van Debaltsevo in 2015.
Een keer per week verschijnt er een nieuw stuk.
Veel leesplezier voor degenen die geïnteresseerd zijn in de Oekraïnse geschiedenis.

4 Geografische dimensies

Het conflict zal in dit hoofdstuk onderzocht worden aan de hand van het model van de vier geografische dimensies. Dit is de deelvraag die bij dit hoofdstuk hoort bij dit hoofdstuk: Wat is de fysische, sociaal-culturele, economische en politieke situatie nu in Oekraïne? De eerste dimensie is de fysische dimensie. Bij deze dimensie draait het vooral om de natuur in het gebied. Natuurlijke reserves spelen een belangrijke rol. Bij de sociaal-culturele dimensie gaat het over sociale verschillen en de verschillende culturen die een rol spelen. Godsdienst en taal horen hier ook bij. Bij de economische dimensie gaat het vooral over geld, welke economische belangen spelen bij het conflict gebied een rol? Ten slotte gaat het bij de politieke dimensie over machtsposities in het gebied. Wat zijn de strategieën van de verschillende partijen? Bestuur, grenzen en conflicten zijn belangrijk bij deze geografische dimensie.

4.1 Fysische dimensie

De fysische dimensie gaat over de natuurlijke omgeving. Bij Oekraïne kan je dan vooral kijken naar natuurlijke hulpbronnen en het Oekraïense landschap.

4.1.1 Ligging
Oekraïne grenst in het zuiden aan de Zwarte Zee, maar de kustlijn is relatief kort. Hierdoor heeft Oekraïne een gematigd landklimaat. De Krim ligt in het zuiden in de Zwarte Zee en is een schiereiland. Door het midden van het land stroomt de rivier de Dnjepr, de grootste Oekraïense rivier. Hoe Oekraïne precies gevormd is te zien op figuur 6.
Figuur 12: Natuurkundige kaart van Oekraïne

4.1.2 Voorraden
Voordat de Oekraïense vlakte werden gekoloniseerd door de Russen was er voornamelijk steppe. Ten tijde van de kolonisatie werd Oekraïne de graanschuur van Europa. Er werden veel landbouwproducten verbouwd. Nog steeds zijn vrij grote delen van Oekraïne nog ongerepte natuur. Een groot deel van Oekraïne is vruchtbaar laagland. Vooral in het oosten van Oekraïne zijn veel mineralen te vinden. Oekraïne is het land met de meeste titanium in de wereld en het land met de op twee na grootste ijzertresvoorraad. Oekraïne heeft zelf geen van gas- en olievoorraden.

4.2 Sociaal-culturele dimensie

De belangrijke onderdelen van de sociaal-culturele dimensie zijn godsdienst, taal, tradities en sociale groepen.

4.2.1 Culturele verdeling in Oekraïne
Cultureel is Oekraïne sterk verdeeld. In het uiterste oosten van Oekraïne wonen van oorsprong Russen. Het zuiden van Oekraïne is van oudsher vrij multicultureel. In dit deel van het land wonen naast Russen en Oekraïners ook bijvoorbeeld Joden, Duitsers en Grieken. Op de Krim wonen vooral veel Russen doordat het ook lang Russisch is geweest. In het westen en in het midden van Oekraïne wonen bijna alleen maar etnische Oekraïners. Echte eenheid is er eigenlijk nooit geweest in Oekraïne. Je kunt stellen dat het westen van Oekraïne een goed ontwikkeld nationaal gevoel heeft ontwikkeld, de mensen hier voelen zich echt onderdeel van een Oekraïense natie. In het oosten is dit gevoel minder ontwikkeld. Oost-Oekraïne heeft in het verleden vrijwel altijd tot Rusland behoord. West-Oekraïne is lang Oostenrijk-Hongaars en Pools geweest. In tegenstelling tot Oostenrijk-Hongarije en Polen zijn de Russen meer bezig geweest om de Oekraïense bevolking tot hun cultuur te laten behoren. Volgens sommigen kun je toch niet meteen spreken van twee Oekraïnes. De grootste deel van de inwoners van het oostelijke deel van Oekraïne willen graag in een onafhankelijk Oekraïne blijven wonen, maar zijn meer georiënteerd op Rusland dan op Europa.

4.2.2 Identiteit van de inwoners
De etnische identiteit van de meeste inwoners van Oekraïne is erg moeilijk vast te stellen. Mensen kunnen immers zelf kiezen of zij zich als Rus of Oekraïner presenteren. Zo lag het percentage Russen in 1989 op de 22,1 procent en in 2001 op de 17,3 procent. Het is onmogelijk dat er in die tijd zoveel Russen zijn vertrokken. Mensen afkomstig uit een gemengd huwelijk kunnen ook zelf kiezen wat hun identiteit is. Er zijn ook mensen die zich Oekraïner voelen maar Russisch spreken, of zich tot beide nationaliteiten aangesproken voelen. Ook bestaat er een mengtaal van beide talen. De Oekraïense regio’s die zich het meest verbonden voelen met Rusland zijn de meest oostelijke regio’s Donetsk en Loehansk, ook wel het Donetsbekken genoemd. Dit zijn de regio’s waar het huidige conflict woedt. De mensen hier identificeren zich meer als inwoner van het Donetsbekken dan van Oekraïne. Andere bevolkingsgroepen komen samen niet boven de 5 procent. Er is geen een bevolkingsgroep die binnen die 5 procent boven de 1 procent komt. Vroeger waren de joden nog een grote bevolkingsgroep, maar sinds Stalins beleid en de Tweede Wereldoorlog horen ze bij die 5 procent. Voor uitroeiing van de joden is in Oekraïne nauwelijks aandacht. Uit peilingen blijkt dat Russen in Oekraïne geen groep is die altijd voor Rusland boven Oekraïne verkiest. Behalve op de Krim voelen de meeste Russen in Oekraïne zich anders dan de Russen in Rusland. In Oekraïne is men vaak nog redelijk positief over hun verleden als Oekraïense Sovjetrepubliek. Toch vindt men het optreden van Stalin wel slecht. Over verschillende historische gebeurtenissen zijn Oekraïners en Russen het onderling nog niet eens. Sommige historische personen zijn volgens Rusland erg goed voor de wereld geweest, terwijl Oekraïners deze personen juist verafschuwen.

Lees verder hier: www.newsua.nl/articles.php?article_id=45″